خارش علامت مشخصه بسیاری از بیماری های پوستی است. خارش را میتوان به صورت یک حس معمولا ناخوشایند که لوکالیزه کردن آن مشکل است تعریف میکنند که یک احساس نیاز به خراش فوری را ناحیه را ایجاد میکند.
خارش و درد به آسانی قابل افتراق هستند چرا که اولی رفلکس خراشیدن را ایجاد میکند و دومی باعث کشیدن عضو میشود و مرفین درد را تسکین میدهد ولی خارش را بدتر میکند. هرچند مکانیسم مولکولی شبیه به هم دارند ولی جدیدا مشخص گردیده نورونهای متمایزی در سیستم عصبی محیطی و مرکزی در ایجاد این حس ها درگیرند. از آنجایی که خارش معمولا علامت یک بیماری پوستی است اکثرا مستقل از تحریک خارجی است. کیفیت خارش به صورت محدوده ی وسیعی از حالات مانند سوزش، سیخ فرو رفتن در پوست، تا حس راه رفتن حشرات روی پوست متغیر است.
در 35.6% خارشها علت یک بیماری زمینه ای سیستمیک است، در 7.6% موارد علت خاصی برای آن پیدا نمیشود و در سایر موارد یک بیماری پوستی عامل ایجاد آن است.
در کنترل خارش، همان گونه که مشخص است مهم ترین قدم شناسایی و درمان علت زمینه ای خارش است که میتواند یک بیماری پوستی یا سیستمیک باشد. همزمان نیاز است که علائم بیمار تسکین یابد. در حال حاضر هیچ داروی ضدخارش اختصاصی وجود ندارد. خارش وابسته به دماست و بنابراین پوشیدن لباس سبک، خنک نگه داشتن تخت خواب و محیط کار، و استفاده از لباس خواب سبک اقدامات مفید و کمک کننده هستند. دوش آب سرد قبل از خواب ممکن است تسکین دهنده باشد. خارش بدلیل خشکی پوست، بخصوص خارش در سالمندان، به ترکیبات نرم کننده مانند پارافین زرد نرم و کرم های با پایه آبی و همچنین کرمهای حاوی 5-10% اوره، پاسخ خواهد داد. خارش ناشی از آب در سالمندان، بشدت به فرآورده های مرطوب کننده پاسخ میدهد. فنول و کروتامیتون موضعی هرچند بطور گسترده به عنوان ضدخارش بکار میروند، کارایی شان در این مورد به اثبات نرسیده است. منتول موضعی 1% در الکل 90 نیز در تسکین خارش ناشی از هیستامین بشدت موثر است. آنتی هیستامینها و کورتیکواستروئیدهای موضعی در صورت عدم وجود التهاب واضح در پوست نباید بکار روند. کرم های بیحس کننده موضعی برای تسکین کوتاه مدت مفید هستند ولی بدنبال مصرف درازمدت باعث ایجاد حساسیت میشوند. کپساسین (پماد فلفل) در انواع اختلالات خارش دهنده مزمن موضعی کاربرد دارد. این کرم بویژه در خارش ناشی از نوروپاتی دیابتی و اختلالات هرپتیک موثر است. داروهای سیستمیک با کارایی اثبات شده در درمان خارش معدود هستند و اکثرا موجب ایجاد خواب آلودگی میشوند. آنتی هیستامین ها، بخصوص نسل اولی ها، برای این هدف کاربرد گسترده ای دارند. اثبات کارایی شان اغلب مشکل است و بنظر میرسد اثر پلاسبوی این داروها در کنترل خارش دخیل باشد. این داروها گزینه ی انتخابی در کنترل خارش ناشی از کهیر هستند. نقش این داروها در خارش درماتیت آتوپیک مورد اختلاف است و بیشتر ناشی از اثرات خواب آوری آنهاست. داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای مانند دوکسپین با دوز 10-25 میلیگرمی موقع خواب در خارش های مقاوم مفید هستند. آنتاگونیست های گیرنده ی مو اپیوئیدی شامل نالوکسان در خارشهای مقاوم بجز خارش ناشی از کلستاز موثر است. پاروکستین در خارشهای مقاوم از جمله خارش ناشی از سرطان میتواند مفید باشد. میرتازاپین نیز در خارشهای مقاوم ناشی از لنفوما اثربخشی داشته است. گاباپنتین برای خارشهای با منشا ناشناخته کاربرد دارد و همچنین در خارشهای اورمیک نیز بنظر میرسد کارایی داشته باشد